چاراویماق جنوبی‌ترین شهرستان استان آذربایجان شرقی است. مرکز این شهرستان، شهر قره‌آغاج است و فاصله آن با شهرستان‌های میانه ۷۵ کیلومتر (از طریق جاده جدید میاندواب – میانه)، با هشترود ۶۵ کیلومتر و با تبریز ۱۹۳ کیلومتر است.
این شهرستان ۲۰مین شهرستان پرجمعیت و چهارمین شهرستان بزرگ ( از نظر مساحت) استان آذربایجان شرقی است. این شهرستان دارای تنها یک شهر به نام قره آغاج و دو بخش به نام‌های بخش مرکزی و بخش شادیان است.
سابقه تاریخی
چاراویماق در سال ۱۳۲۳ ش. با ۲۵۲ آبادی، یکی از دهستانهای شهرستان هشترود ضبط شده و در سال ۱۳۵۵ ش. با سه دهستان قوری‌چای، چاراویماق شمالی و چاراویماق جنوبی به عنوان بخش آمده است. در مهر ۱۳۷۹ شهرستان چاراویماق (به مرکزیت شهر قره‌آغاج) با دو بخش و هفت دهستان تشکیل شد.
نام شهرستان چاراویماق از دو واژه چار (چهار) و اویماق (به معنای طایفه و قبیله) ترکیب شده است. قره‌آغاج، مرکز شهرستان چاراویماق در ارتفاع حدود ۱۹۲۰ متری و در شصت کیلومتری جنوب شهر هشترود واقع است و کوه داش‌بلاغی در جنوب شرقی آن قرار دارد. این شهر قدمت چندانی ندارد و به نام رودی که در نزدیکی آن جاری است، قره‌آغاج نامیده می‌شود. توسعه محلات قره‌آغاج از دهه ۱۳۵۰ ش. به بعد آغاز و در فروردین ۱۳۷۳ به شهر تبدیل شد.
موقعیت جغرافیایی
شهرستان چاراویماق با وسعت ۳۲۰۸ کیلومتر مربع (۷ درصد مساحت استان) در ۱۸۰ کیلومتری تبریز واقع شده است. این شهرستان از سمت شمال با شهرستان هشترود، از سمت شرق با شهرستان میانه، از سمت غرب با استان آذربایجان غربی و شهرستان مراغه و از سمت جنوب با استان‌های آذربایجان غربی و زنجان هم‌مرز است.
اقلیم و آب و هوا
شهرستان چاراویماق دارای تابستان‌های معتدل و خنک و زمستان‌های طولانی و پربرف می‌باشد. ارتفاع عمومی زمین در این شهرستان از ۱۳۰۰ متر تا ۳۲۰۰ متر متغیر است.
کوهستان پهناور قِرْخْ بُلاغ/ قِرْخ بولاق، که مرز طبیعی میان شهرستان چاراویماق و شهرستان میاندوآب (در استان آذربایجان غربی) است، در جنوب شهرستان چاراویماق امتداد دارد و تپه‌های قراولخانه و شیطان‌تپه نیز در این شهرستان واقع است.
نقاط تاریخی و دیدنی
- گوور قلعه سی (نزدیک آبادی اَرْزِه خوران، در حدود ۴۷ کیلومتری جنوب شرقی شهر قره‌آغاج)
- محوطه باستانی بایزید (در حدود ۳۹ کیلومتری شمال‌شرقی قره‌آغاج)
- قلعه ضحاک
ایلات چاراویماق
ایل شاهسون در دهستان چاراویماق جنوب شرقی، ییلاق و قشلاق و در دهستانهای چاراویماق شرقی و ورقه، قشلاق می‌کنند. ایل قره‌داغ در دهستان چاراویماق جنوب غربی ییلاق و در دهستان چاراویماق مرکزی قشلاق می‌کنند.
طوایف مستقل کورانلار یا گورکانلو در چاراویماق جنوب‌شرقی و حیدرلو در چاراویماق جنوب‌غربی ییلاق و حاج علیلو در چاراویماق مرکزی قشلاق دارند. طایفه‌ای به نام موصالّی / موصلی ــ که شیعه‌اند و زبانی مختلط از ترکی، فارسی و کردی دارند ــ در این شهرستان به سر می‌برند.
منبع نوشته: eachto.org
چاراویماق و جاذبه های گردشگری آن
چشمه‌های چاراویماق
شهرستان چاراویماق که قبلا ازدهستان‌های شهرستان هشترود بود، دارای جاذبه‌های تاریخی و طبیعی بسیار است. این منطقه با توجه به قدمت سنگ قبور روستاها و تپه‌های تاریخی آن، دارای قدمت دیرینه می‌باشد.
شهرستان چاراویماق با وسعت ۳۲۰۸ کیلومتر مربع (۷ درصد مساحت استان) در ۱۸۰ کیلومتری تبریز واقع شده است. این شهرستان از سمت شمال با شهرستان هشترود، از سمت شرق با شهرستان میانه، از سمت غرب با استان آذربایجان غربی و شهرستان مراغه و از سمت جنوب با استان‌های آذربایجان غربی و زنجان هم‌مرز است.
غار دلیک بولاغ
در نزدیکی روستای دلیک بولاغ که اکنون به حاجی آباد نیز شناخته می‌شود، غاری منحصر بفرد وجود دارد که هر بیننده و غارنوردی را به حیرت وامی‌دارد. این غار کم نظیر دارای آبشار و قندیل‌های زیباست.
درست در روبروی روستای حاجی آباد تپه بلند نمایان است که اهالی این تپه را قلعه نادری می‌نامند. قلعه نادری دارای پله‌های حجاری شده است.
آبدرمانی ایستی سو چاراویماق
در میان کوهستان‌های شمالغرب کشور، شهرستانی در جنوب آذربایجان‌شرقی قرارگرفته که با دارا بودن چشمه‌های آب معدنی بی نظیرو طبیعتی بکر، بهشت علاقه مندان به طبیعت است.
چاراویماق با دارا بودن جاذبه‌های گردشگری همچون مجتمع آب درمانی آبگرم، مجتمع آب درمانی منشگه، چشمه اسرار آمیز پیر سقا و طبیعت بکر و خوش آب و هوا از مناطق دیدنی استان آذربایجان شرقی است.
منبع نوشته‌ها: tripyar.com
سلام .بنده علی رضا وحیدی نیا هستم .ممنون از مطالب خوبتان .
دوست داشتم از تاریخ این شهرستان وحکمرانان ان درطول تاریخ .مخصوصا از حیدرخان میر پنج مطلبی بایمان مینوشتید.
پدر بنده اهل روستای پیر سقا هست
از کوچ بزگ اهالی شادیان از ظلم وستم بیوک اقا صولتی .شاید شما هم ایهارا ندانید اگه خواستید مطلابی رابدانید تماس بفرمایید۰۹۱۹۱۴۵۷۹۰۰